İklim Değişikliği, Tüketici Bilinci ve Sorumluluğu
İklim değişikliği dünyamızı tehdit etmekte
Ekosistem ve İklim değişikliği dünyamızın her bölgesinde, seller, şiddetli kasırgalar, okyanus ve deniz suyu seviyelerinde yükselme, okyanusların asit oranlarında artış, buzulların erimesi sonucunda bitkiler, hayvanlar ve insan topluluklarını ciddi risk altında olduğunu göstermektedir. Bu riskin oluşumunda üretim ve tüketim ilişkilerinin rolü yadsınamayacak kadar büyüktür
İklim Değişikliği Bir Sistem Sorunudur
Sanayi toplumu ekonomi ve sosyal yaşamdaki yeniliklerle tarihin en önemli dönüm noktalarından biri olmuştur. Sanayi devrimiyle birlikte ortaya çıkan makineleşme ile seri üretim hız kazanmış, Sanayi toplumları için doğa, enerji elde etmek üzere kontrol edilen bir nesneye dönüşmüştür. Tarihi süreç içerisinde teknoloji ve enerji kullanımı birbirine paralel bir yol takip etmiştir. Sanayi toplumunda enerjiye duyulan ihtiyaç giderek artmış, artan dünya nüfusu ile birlikte kapitalist ekonomik pazarın gelişmesiyle arz-talep zinciri içinde doğanın enerji kaynakları daha yoğun bir biçimde kullanılmaya başlanmış.
Üretimde makine ve teknoloji kullanımı enerji üretimine olan ihtiyacı artırmış, teknolojik atılımlar yoluyla tüketilen doğa bir yandan da kirletilmiş ve İklim” Değişikliği Bir Sistem Sorunu”haline gelmiştir
Çevre farkındalığını için Toplumsal eğitim gereklidir
Bilinçli tüketici, tüketici haklarını hiçe sayan, sağlıklı bir çevrede yaşamalarını yok eden firmaların ürettikleri mal ve hizmetleri satın almayarak (Boykot ederek) çevreyi kirleten firmaları daha çevreci üretime yönlendirmelidir. Tüketici uyarılarını dikkate almayan firmalar çevreye zarar vermeye devam etmeleri durumunda ise tüketiciler tüketimden gelen gücüyle çevre düşmanı firmalarını ürünlerini satın almayarak çevreye zarar veren firmalarını faaliyetlerini sonlandıracak güce erişmelidir.
Evlerimizde çevre dostu uygulamalar destek olabiliriz
Enerji tasarruflu ampul kullanalım. Tasarruflu lambalar normal lambalardan beş kat daha az enerji tüketirler ve on kat daha uzun ömürlüdürler. Enerji tasarruflu lambalar kullanarak aydınlatma maliyetini % 75 daha azaltılabilir.
Tüketici bilinciyle sağlanabilecek tasarruflarda bir kaçını sıralamak gerekirse; Fırında gerekli olmadıkça ön ısıtma yapılmaması, Bulaşık ve çamaşır makinesinin tam dolu çalıştırılması, Çamaşırları açık havada kurutulması, yiyecekleri soğuduktan sonra buzdolabına yerleştirilmesi, evlerde genel aydınlatma yerine kısmi aydınlatma kullanılması, evlerimizde ve işyerlerimizde kullanmadığımız elektrikli aletlerin fişini çekilmesi, televizyon, bilgisayar ve telefon şarj aleti gibi elektrikli cihazlar beklemede olsalar bile elektrik enerjisi tükeniğin unutmayalım.
Oturma odası sıcaklığı 21 derece yatak odası sıcaklığı ise 18 derece ayarlamalıyız. Isıtıcıların veya radyatörlerin önüne veya üzerlerine eşya koymamalıyız.( Çamaşır, mermer vs) Güneş paneli kullanalım. Çatımıza güneş paneli taktırarak evimizi ve evde kullandığımız suyu güneş enerjisiyle ısıtılması, evimizin ısı yalıtımını güçlendirilmesi, Çift veya üç camlı pencere ya da enerji tasarruflu kapı kullanılması, binalarımızı yalıtarak ısıtma ve soğutmak için harcadığımızı enerjiden %25 den %50 varan tasarruf sağlana bilir.
Bireysel araç kullanmak yerine toplu taşıma araçlarını kullanmalıyız. Toplu taşımayı tercih ederek karbon salınımının azalmasına katkıda bulunabiliriz. Şehirler veya ülkeler arası yolculuklarda mümkün olduğu sürece uçak yerine tren, otobüs veya vapur tercih etmeliyiz.
Mümkün olduğu kadar yürüyelim veya bisiklet sürelim. Bu sayede hem enerji tasarrufu yapmış, hem sağlığımızı geliştirmiş, hem de çevreye yardım etmiş oluruz.
Yapılan incelemelerde banyoda duş süresini 1 dakika azaltmak yılda 5 ton su tasarrufu sağladığı tespit edilmiştir.
Tuvaletlerde çift basmalı şifon kullanımı yarı yarıya su tasarrufu sağlar. Şifon içerisine yerleştirilecek 1,5 litrelik pet şişeyi su ile doldurarak konulması da su tasarrufu açısında önemlidir.
Kamu otoritesi ile Tüketici Örgütleri işbirliği önemlidir
Bilinçsizce kullanılıp atılan malzemelerin çevreye verdiği zararlar açısından her geçen gün daha da artmaktadır. Çevre Ve Şehircilik Bakanlığı, Belediye Başkanlıkları ve tüketiciler katı atıkların dönüşümü konusunda işbirliği yapmalıdırlar.
Tüketiciler olarak satın alma davranışlarında daha az poşet, plastik pet şişe kullanmalıyız Tekrar dönüşümlü ürünleri tercih etmeliyiz. Geri dönüşüm için evde ayrışım yaparak bağlı bulunduğumuz belediyelerin geri dönüşüm çalışmalarını teşvik etmeliyiz.
Çevre dostu uygulamada örnek olarak Tüketici Hakları Derneği ile Edremit Belediyesinin birlikte yürüttüğü Şehirlerde CO2 Salımını Azaltmak Amacıyla, “Enerji Kullanımında Tüketici Farkındalığı ve Sorumluluğu” Projesi, gösterilebilir.
Projenin amacı evlerde elektrik tüketimini azaltarak iklim değişikliğini önlemek için farkındalık oluşturmak açısından “Enerji Verimliliği Eğitimleri” yapmasını önemsiyoruz. Buna benzer projeler geliştirilmeli ve uygulamaya konmalıdır.
Bu tür projeler yerel yönetim-tüketici örgütleri işbirliği çevre dostu barınma, su, ulaşım, gıda, elektrik ve diğer yakıtların kullanımını konularında da yeni ponjeler uygulamaya konularak farkındalılığı artırıp kamu otoritesinin ve üretim yapan sanayiciyi iklim değişikliğiyle ilgili mücadeleyi teşvik edecektir.
İklim değişikliği ile mücadele, demokratik kitle örgütleri, yerel yönetimler, üniversiteler, meslek örgütleri ve toplumun her kesimini içine alan ortak mücadeleyi örgütlemesinde geçer 12.02.2019
Ergün Kılıç
Tüketici Hakları Derneği
Genel Başkan Yardımcısı