Facebook'ta takip et.Twitter'da takip et. Abone Ol!
Mehmet Özkan
OLASI BİR RİSK : MALİ SÜRÜKLENME
08.03.2016

Mali sürüklenme, bir ülkede yürürlükte olan artan oranlı vergi tarifesinin, enflasyon dönemlerinde bireylerin nominal(görünürdeki, yazılı) gelirlerlerinin artması ile birlikte daha yüksek ortalama vergi oranlarının uygulanmasına yol açmasına ve dolayısıyla o ekonomide daha yüksek bir vergi payının ortaya çıkmasına neden olan bir durumdur. Enflasyon dolayısıyla kiÅŸilerin ve kurumların dahip oldukları servet, yaptıkları harcamalar, elde ettikleri kazanç ve iratların nominal deÄŸerleri yükselir. Bunun sonucu, örneÄŸin gelir vergisinde, kiÅŸilerin elde ettiÄŸi kazanç ve iratlar daha üst gelir dilimlerine doÄŸru sürüklenir ve dolayısıyla da yüksek vergi oranlarına tabi olurlar. Sonuç olarak, büyüme hızı düÅŸer, reel gelirleri artmadığı halde fazla vergi ödedikleri için kiÅŸilerin kullanılabilir gelirleri azalır dolayısıyla tüketim harcamları azalarak toplam talep düÅŸer. Tüm bunların etkisiyle de G.S.Y.İ.H düÅŸer. DiÄŸer yandan enflasyon, gelir vergisi hasılatını arttırırken aynı zamanda milli gelire oranla toplam vergi yükünü de arttırır.Bu durumların bireyler, firmalar, kamu açısından etkilerini inceleyecek olursak: Firmalar, vergi yükleri artmasa da bunu bir bahane olarak kullanıp iÅŸçi çıkarma eylemlerine giriÅŸebilir ya da vergiden kaçınma ve vergi kaçırma artabilir bu da istihdamı azaltacak, iÅŸsizliÄŸi arttıracaktır. Burda firmalar açısından "vergi yükü artmasa da" ÅŸeklindeki yargımın temel sebebi toplam vergi gelirlerinde firmaların payının çok düÅŸük olması, çoÄŸu firmanın vergi dahi ödememesinden kaynaklanmaktadır. Bu ise doÄŸrudan devletin, özel sektörün vergi kaçakçılığına göz yummasından kaynaklanır. Vergi denetim oranının yaklaşık %3 civarında olması, denetlenen yerlere ceza kesilse bile bu cezaların en az %90'ının uzlaÅŸma sistemiyle affedilmesi bunun en iyi kanıtıdır. Devlet, ise vergi gelirlerinin arttığını sanmaktadır. Ancak enflasyonun yükselme eÄŸiliminin olduÄŸu ya da yüksek enflasyonun olduÄŸu ülkelerde enflasyon, vergi gelirlerindeki aşınmayı da arttırmaktadır (Olivera Tanzi Etkisi). Buna göre artış sadece görünürde artış olacaktır. Bu kesimler dışında kalan bireyler ise her zamanki gibi en ağır yükün altına sokulacaklar. Dolaylı vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki payının (yaklaşık %70) yüksekliÄŸi dikkate alındığında vergi dağılımındaki adaletsizliÄŸi daha iyi anlayabiliriz. Bireylerin, gelirleri gerçekte artmadığı halde daha yüksek vergi ödeyerek gelirlerinde ve refahlarında azalma yaÅŸanacaktır.

Bu sistemi bir çarka benzetecek olursak; çarkta ezilecek olan kesim toplumun büyük bir kısmı olacaktır. Ancak bu etkiyle çarkın tamamen durma ihtimali de vardır. Son dönemde iÅŸsilikte ve enflasyonda yaÅŸanan artış ve toplam talepteki düÅŸüÅŸ dikkate alındığında ekonomide stagflasyonist (enflasyon+iÅŸsizlik+durgunluk) eÄŸilimlerin artması da muhtemeldir.

NOT: Kira geliri elde eden mükelefler kanun gereÄŸi bu gelirlerini Mart ayının 25. günü akÅŸamına kadar beyan etmekle yükümlüdürler. Ancak, bu konuda ödeyeceÄŸiniz vergiyi azaltma ya da hiç vergi vermeme ihtimaliniz vardır. DiÄŸer yazımda konuyu detaylı bir ÅŸekilde aktaracağım.


Bu yazı 12719 kez okundu.

HAVA DURUMU

ANKARA

SON YORUMLAR

ANKETLER

sizin sozcünüzle tüketiciyardım birlikte hizmetini nasıl buluyorsunuz?

Sizin Sözcünüz © 2015 - 2019 | İzinsiz ve Kaynak gösterilmeden kullanılamaz

Espower Bilisim