Şirketlerin faturalardaki oyunu

Bilindiği üzere 1.01.2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere EPDK tarafından onaylı elektrik tarifesine göre, tek terimli/tek zamanlı/ A.G. konut aboneleri için tüketilen elektrik miktarına göre düşük ve yüksek kademe olmak üzere iki ayrı birim fiyat belirlenmiştir.

Buna göre günlük 5, aylık 150 kWh elektrik için göreceli olarak daha düşük, bu miktarı aşan tüketimler için yüksek birim fiyatlar belirlenmiştir.

Bu belirleme sırasında bugüne değin konu uzmanlarınca ilgili tüm hesaplamalarda baz alınmış, kabul görmüş olan 4 kişilik bir ailenin aylık tüketim miktarı 230 kWh miktarı göz ardı edilmiştir.

Yeni tarifeye göre düşük kademelerde %52, yüksek kademelerde ise %127 oranında zam yapılmıştır.

Bu oranda elektrik zammı, yüksek enflasyon ortamında geçim zorluğu çeken dar ve sabit gelirli yurttaşlarımızın yaşamını daha da güçleştirmiştir. Haklı olarak zam kararı yoğun tepkilere yol açmıştır.

Zamlı tarifelerin etkisi Aralık/Ocak aylarını kapsayan faturalarda görülmeye başlanmıştır.

Dağıtıcı şirketler tarafından elektrikler tüketim yıllarına göre (zamlı/zamsız olarak) ayrı ayrı faturalandırılmamıştır. Faturalarda tüketim tarihleri itibarıyla farklı birim fiyatları kullanılmıştır.

Pratik/kolay anlaşılır fiyatlandırmaya gidilmemiş olması tüketicilerde zamlı fiyatların Aralık 2021 tüketimlerine da yansıtıldığı kuşku ve iddialarına yol açmıştır.

Düzenlenmiş faturalara yoğun itiraz/şikayetler üzerine EPDK’nın dağıtıcı şirketler üzerinde inceleme başlattığı açıklanmış, tüketicilerin faturalarını EPDK resmi internet sitesindeki “fatura hesaplama” adresinden kontrol etmeleri istenmiştir. Bu arada EPDK internet sitesindeki yıllara (zamlı/zamsız fiyatlara) göre fatura hesaplama usulünün kaldırıldığı/vazgeçildiği görülmüştür.

ŞİRKETLER AYRINTIYA GİRMEDİ

Dağıtım şirketlerince 1 Ocak 2022 yürürlüğe giren zamlı tarifenin EPDK usul ve metodolojisine göre faturalandırıldığı hususunu açıklamakla yetinilmiş, ayrıntıya girilmemiştir.

Bunun üzerine zamlı tarifenin uygulanmasındaki usul ve metodolojisi konusunda CİMER aracılığıyla EPDK’dan 16.01.2022 günü tarafımızdan bilgi edinme talebinde bulunulmuştur.

17.01.2022 günlü EPDK yanıt yazısında, “Şirketlerin ilk okuma tarihi ile son okuma tarihi arasındaki gün sayısına göre; örneğin aralık ayı içinde ne kadar gün varsa tüketimi ona göre oranlayarak eski fiyatlar üzerinden, ocak ayı içerisinde ne kadar gün varsa da yine tüketimi ona göre oranlayarak yeni tarife üzerinden hesaplanmakta (olduğu);

Perakendeci şirketlerin ise yeknesaklık oluşturmak bakımından birim bedellerinin eskale edilerek faturalandırıldığı, nihai kontrolün kurum internet adresinden yapılabildiği…” belirtilmiştir. (Ek-1)

Edinilmiş bazı elektrik faturaları tutarları; fatura içeriğindeki bilgilerine dayalı olarak EPDK fatura hesaplama modülü, EPDK açıklamalarına göre 2021 ve 2022 yılları tüketimlerine göre yapılmış hesaplama elde edilmiş sonuçlarla karşılaştırılmıştır.

Karşılaştırma sonuçları aşağıdaki Tabloda gösterilmiştir

Tablo: İncelemeye Baz Alınmış Olan Fatura Tutarlarının; Fatura İçeriklerindeki Bilgilere Göre EPDK Fatura Hesaplaması Sonucu ile Zamlı/Zamsız Dönemlere Göre Hesaplama Sonuçlarıyla Karşılaştırılması

Tablo incelemesinden de anlaşılacağı üzere fiyatlandırmada aynı (eskalasyon) yöntemi uygulayan EPDK sonuçları ile fatura tutarları arasında kayda değer bir farklılık bulunmamaktadır. Sonuçlar arasında koşutluk olduğu görülmektedir.

Bununla birlikte dönemlerine göre zamlı ve zamsız fiyatlar üzerinden klasik yöntemle yapılmış hesaplama sonuçlarıyla fatura tutarları ile arasında göz ardı edilemeyecek büyüklükte farklar bulunmaktadır.

10-15 gündür devam eden yoğun şikayetlere/olası revizyon çalışmalarına karşıneskalasyon hesaplarındaki hatanın hala giderilmediği anlaşılmaktadır.

Ülkemizdeki toplam abone sayılarının büyüklüğü dikkate alındığında aradaki farkın göz ardı edilmemesi gerektiği, olayın mali boyutlarını büyüklüğü ortadadır.

Eskalasyon ile klasik hesaplama yöntemine göre yapılmış hesaplama sonucu ortaya çıkan farkın kaynağının araştırılması, bu konulardaki duraksamaların giderilmesi için ara döneme ait internet sitesindeki EPDK fatura hesaplama yönteminin değiştirilmesi, bu bağlamda tüketicilerin mağduriyetlerinin giderilmesi için gereken önlemlerin alınması gerekmektedir.

Diğer yandan yasadaki kesin kurala karşın, faturalarda 31.12.2021 tarihine kadar yapılması gereken TRT payı ve Enerji Fonu tahakkuklarının yapılmadığı, bunların tahsilinden vazgeçildiği görülmektedir. Bu hatanın da giderilmesi gerekmektedir.

Mahmut Esen

https://www.odatv4.com/analiz/sirketlerin-faturalardaki-oyunu--227544