İlamsız İcra ve Hukuk Tanımaz Firmalar..

20.11.2015

Yeni Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun  28 Mayıs 2014’de yürürlüğe girdi. Kanunun Hakkında  3. Maddesinde tanımlar yer almaktadır. Tanımlarda Tüketici; Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi ifade etmektedir.  Kanunda tüketici işlemi; mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişilerle tüketiciler arasında kurulan, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekalet, bankacılık ve benzeri sözleşmeler de dahil olmak üzere her türlü sözleşme ve hukuki işlemi ifade eder demiştir.

Kanunda açık bir şekilde tüketiciyi ve nelerin tüketici işlemi olacağını tanımlamıştır. Satıcı sağlayıcı ve tüketicilerin uyuşmazlıkları durumunda Kanun 68. Maddesiyle –parasal değeri her sene değişmekle birlikte- “Değeri iki bin yüz doksan dokuz Türk Lirasına kadar olan uyuşmazlıklarda ilçe tüketici hakem heyetlerine, üçbinikiyüzdoksandokuz Türk Lirasına kadar olan uyuşmazlıklarda il tüketici hakem heyetlerine, büyükşehir statüsünde bulunan illerde ise ikibiyüzdoksandokuz Türk Lirası ile üç bin ikiyüzdoksandokuz Türk Lirası arasındaki uyuşmazlıklarda il tüketici hakem heyetlerine başvuru zorunludur.”  Kanuna göre tüketici sıfatına sahip bir kişiyi ile tüketici işleminden doğan uyuşmazlıklarda satıcı ve sağlayıcılarında ilk önce başvurusunu tüketici hakem heyetlerine yapması yasal zorunluluktur.

Ayrıca Yargıtay kararında da ( Yargıtay 13. Daire, 2015/10571 E. 2015/8738 K. ) “6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 70/2 nci maddesinde, il ve ilçe tüketici hakem heyetlerinin verdiği kararların tarafları bağlayacağı ve İcra ve İflas Kanunu'nun ilamların yerine getirilmesi hakkındaki hükümlere göre yerine getirileceği HÜKME BAĞLANMIŞTIR. Buna göre, verdiği karar ilamlı icra yoluyla takibi mümkün olan Tüketici Hakem Heyetine müracaat etmeden ilamsız icra takibi yapmakta tüketicinin hukuki YARARI YOKTUR. Bu durumda tüketici hakem heyetine müracaat edilip uyuşmazlıkla ilgili olarak bir karar almadan icra takibi yapılamayacağı gibi, tüketici mahkemesinde de dava açılamaz.” denilerek tüketici işleminden doğan uyuşmazlıların çözüm yerini Tüketici Hakem Heyetleri olduğunu belirtmiştir.

 “Milyonlarca tüketici icra takibinde!..”

Tüketici işleminden doğan uyuşmazlıklarda hukuki durumlar açık olmakla beraber nedense büyük şirketler kanunu işleyişini yok sayarak tüketicilerin bilinçsizliğini sömürüye dönüştürmüştür. Tüketici Hakları Derneği tarafından yapılan basın açıklamasında “Özellikle de, GSM şirketleri tarafından icra takibi yapılan tüketicilere, Tüketicinin Korunması Hakkındaki Yasa’ya göre, icra takip işlemi başlatmadan önce borcun ödenmesi için ön uyarıda (muacceliyet uyarısı) bulunulması gerektiği halde, bu uyarı yapılmamaktadır. İcra daireleri, GSM şirketleri tarafından rant kapısı haline getirilmiştir.” denilmektedir ayrıca açıklamada” … Derneğimizce yapılan araştırmalara göre, 2014 yılından 2015 yılına devredilen ve özel firmalar tarafından icra takibi yapılan çeşitli aboneliklerle ilgili 6,5-7 milyon dolayında tüketici dosyası bulunmaktadır. Bu dosyaların %90 dolayındaki kısmını oluşturan 5,5-6 milyon dolayındaki ilamsız icra takibi dosyası ise 3300TL’nin altındaki aboneliklerle ilgili borçları olan tüketicileri ilgilendirmektedir. “ “Aboneliklerle ilgili 3300TL’nin altındaki borçlara ilişkin 5,5-6 milyon dolayındaki icra takibi yapılan dosyaların icra takip gideri 1-2 milyar TL arasındadır.” tespiti yapılmıştır

Tüketici bilinci ve etik ticarete taraf olanlar…

Etik ticaretten yana olan, adil ticaretin ülkemizde yaşam bulmasına taraf firmalar, tüketicilerle tüketici işlemlerinden doğan uyamazlıklarda parasal sınırları dikkate alarak tüketici hakem heyetlerine başvurmalı,  hakem heyetinden alınan kararları icraya koymalıdır. Hakem heyetinde alınan karar icraya koyması durumunda tüketicilerin bu duruma ne diyebilir ki?  Tüketicilerin bilgisizliğinden yararlanmak suretiyle tüketiciye haksız olarak ek masraf yüklemek vicdan nede hukuka uygun düşecektir.

Tüketicilerin öncelikle satın aldıkları mal ve hizmetlerin ücretini hiçbir hukuki işleme gerek kalmaksızın yerine getirmelidir. Tüketicilerle uyuşmazlığa düşen firmalar da önceliği tüketiciyi borcundan dolayı bilgilendirmeli ve sonuç almaması durumunda Tüketici Hakem Heyetine Başvurarak alacak tahsiline ilişkin karar almalıdır. Buna rağmen firmalar, tüketici hakem heyetlerinden karar almadan tüketicilere ilamsız icra takip yapmaları durumunda tüketiciler icranın kendilerine tebliğ edildiği tarihde dahil olmak üzere yedi gün içerisinde teblignin gönderildiği icra dairesine başvurarak borca itiraz etmelidir. Unutulmamalı ki hukuk herkese lazım.